Vredeswake

Al wekenlang houdt de oorlog in Oekraïne ons in de greep. Verschrikkelijk zijn de beelden en schrijnend de verhalen die vluchtelingen ons vertellen. Wat er nu gebeurt op wereldniveau is zorgwekkend en bedreigend. Toen donderdag 24 februari de oorlog in Oekraïne/Rusland begon voelde ik ontzetting en een diepe angst.
De beelden en de verhalen op de journaals waren schokkend en mijn maag draaide om. En nog steeds. Verwoestingen, sirenes, schuilkelders, vaders en moeders met huilende kinderen, oude mensen vallend op de weg. Wat een verschrikking, wanhoop en verdriet.
En zo dichtbij. ‘Is de derde wereldoorlog begonnen?’ werd mij thuis gevraagd. ‘Nee joh, komt goed’ zei ik en probeerde mijn eigen onrust en angst niet te laten merken. Nog maar net aarzelend de coronapandemie achter ons latend is er een nieuwe dreiging en staat de wereld op zijn kop. Zou een nucleaire oorlog dan toch dichtbij komen? Ik had een knoop in mijn maag. Tegen dit alles zou ik ze niet kunnen beschermen.

Die avond was het weer vredeswake. Zoals iedere woensdagavond had de Dorpskerk Bathmen haar deuren geopend voor stilte en gebed.
We vormden een kring in het koor. We waren stil, branden kaarsjes bij het kruis en zongen liederen van Taizé: ‘Als alles duister is, ontsteek dan een lichtend vuur dat nooit meer dooft’ en ‘Ubi caritas et amor, Deus ibi est’.
Al zingend drong de vraag zich aan mij op: kan het geloof helpen om met deze angst om te gaan? Ik zong mij geleidelijk, door de kracht van de herhaling, een antwoord te binnen, een kwetsbaar ja.
We zijn niet verloren als we bang zijn. Er is een dragende grond, een glans van licht, iets of Iemand die ons door de nood heen draagt. Geloof neemt de angst niet weg, maar geeft een nieuw perspectief: ik hoef niet bang te zijn voor mijn eigen angst. Het mag er zijn, het is er. Geloof is iets anders dan dat ik mijn angst overschreeuw. Juist in de angst komt iets goeds naar boven. Zorg voor het leven bijvoorbeeld, dat niet zomaar kapot mag worden gemaakt. Als ik bang durf te zijn, als ik geloof dat ik mijn kwetsbaarheid niet hoef te ontkennen, ontstaat er ruimte om aan de mogelijkheid van vrede te denken, van nieuwe hoop, moed en vertrouwen. Ik voelde me verbonden met de mensen om me heen, met de Oekraïners, met de Russen, met allen die deze oorlog niet hebben gewild.

Een ander lied van Huub Oosterhuis kwam in mijn hoofd en hart:
‘God weet komt het goed, een rechtvaardige wereld waar niet de dood heerst’.
Is dat niet het feest van Pasen? Feest van een nieuw begin, van vrede en toekomst. Van leven dat het wint van de dood, van hoop dwars door alle wanhoop heen. Van opstaan uit pijn en verdriet. En breekt in alle geboden hulp en opvang van mensen niet het Paaslicht door?

Schouder aan schouder zingend vulden de klanken van een gebed het koor in het schijnsel van de kaarsen: ‘Behüte mich Gott, ich vertraue dir. Du zeigst mir den Weg zum Leben. Bei dir ist Freude, Freude in Fülle’ – God bescherm me, ik vertrouw je. Jij wijst me de weg naar het leven. Bij jou is vreugde, vreugde in overvloed’.

ds. Hanneke Diermanse